Waarom AI in verandertrajecten soms meer verwarring dan versnelling brengt

Jun 06, 2025

AI doet zijn intrede in change management, en dat is op zich een mooie ontwikkeling. Volgens het Catalyst Report van Prosci gebruiken verandermanagers AI vooral voor communicatie, contentcreatie, analyse en het stroomlijnen van processen. Het maakt veel dingen sneller en makkelijker. Maar daar schuilt nu net het risico.

Want gemak is niet hetzelfde als impact.

 

AI in change management: waar wordt het voor gebruikt?

Het onderzoek van Prosci bracht 190 concrete toepassingen van AI in kaart binnen change management. De top 10 toepassingen vallen onder deze categorieën:

  1. Communicatie creëren en aanpassen: AI helpt bij het schrijven van gepersonaliseerde boodschappen, het vinden van de juiste tone-of-voice en het structureren van communicatie voor verschillende doelgroepen en kanalen.

  2. Content genereren: Denk aan presentaties, templates, visuals en beleidsdocumenten.

  3. Data-analyse en inzichten: AI verwerkt surveydata, analyseert sentiment en identificeert thema’s in stakeholderfeedback.

  4. Plannen en strategie ontwikkelen: AI ondersteunt bij het opstellen van change-, communicatie- en trainingsplannen, inclusief risicoanalyses.

  5. Kennis opdoen en onderzoek: AI helpt bij het vinden van best practices, definities, benchmarks en sectorinformatie.

  6. Kwaliteitsverbetering: AI wordt gebruikt voor taal- en stijlaanpassingen, proofing en contentverfijning.

  7. Brainstormen en ideevorming: AI als creatieve sparringpartner om nieuwe invalshoeken of metaforen te bedenken.

  8. Training en leertrajecten: Van het maken van opleidingsmateriaal tot interactieve leerervaringen.

  9. Stakeholderondersteuning: Denk aan AI-FAQ’s, gepersonaliseerde hulp via chatbots en realtime begeleiding.

  10. Procesautomatisering: Automatisering van repetitieve taken, zoals verslaglegging, communicatie en opvolging.

 

In bijna al deze toepassingen ligt de nadruk op efficiëntie en schaalbaarheid. Het werk gaat sneller, soepeler en vraagt minder handmatige inspanning.

 

De valkuil van versnelling zonder richting

AI stelt ons in staat om razendsnel trainingen te maken, communicatie op maat te verzenden en hele veranderstrategieën te laten draften. Maar veel van die toepassingen zijn gebaseerd op bestaande change-aanpakken. De valkuil? We gebruiken AI om méér te doen van wat we al deden: sneller, in meer vormen, met meer variaties.

Dat lijkt goed, maar het zorgt ook voor overload: te veel communicatie, te veel formats, te veel trainingen. Terwijl mensen in organisaties juist snakken naar helderheid en eenvoud. Niet naar een perfect gepersonaliseerde nieuwsbrief die ze toch niet lezen.

 

De essentie vóór de executie

Wat we nodig hebben is niet meer middelen, maar meer bewustzijn over waarom en wanneer we verandering echt stimuleren. Wat zorgt er nu daadwerkelijk voor dat mensen in beweging komen? Wat haalt weerstand weg? Wat versnelt adoptie? En vooral: wat kunnen we weglaten? 

Pas als je dat scherp hebt, is AI een krachtig hulpmiddel. Niet om de bestaande aanpak te vermenigvuldigen, maar om de essentie ervan te versterken. AI moet niet het vertrekpunt zijn, maar een verlengstuk van een heldere, doelgerichte change design aanpak.

 

Een oproep tot bewuste inzet van AI

Als we AI laten vertrekken vanuit templates en methodes, lopen we het risico dat we onze veranderpraktijken juist minder mensgericht maken. Dat we meer van hetzelfde gaan doen in een ander jasje. Het resultaat? Nog meer eenheidsworst. Nog meer verandermoeheid.

De uitnodiging is dan ook: durf eerst radicaal helder te krijgen wat écht nodig is. Vraag: wat moet er gebeuren om beweging te creëren? En wat kunnen we weglaten? Zet AI pas daarna in, als versneller, niet als vormgever.

 

Stay connected with news and updates!

Stay updated with the latest insights and stories on change design: subscribe to our newsletter and never miss an update! Don't worry, your information will not be shared.

We hate SPAM. We will never sell your information, for any reason.