Future-proof veranderen: van klassieke modellen naar adaptieve aanpakken
Jun 10, 2025
Change management is de voorbije tien jaar niet verdwenen, maar wel stevig door elkaar geschud. Terwijl organisaties steeds vaker opereren in een complexe, onvoorspelbare context, blijkt dat veel traditionele veranderingsmodellen hun limieten bereiken. Toch blijven ze verrassend vaak de basis vormen van hoe organisaties proberen te veranderen.
Wat maakt dat klassieke modellen vandaag minder goed werken? Welke aanpakken zijn future-proof? En waar ligt vandaag het échte verschil?
Waarom traditionele change modellen tekortschieten
De afgelopen decennia werden vooral modellen zoals Kotter’s 8 stappen, het ADKAR-model van Prosci en Lewin’s drie fasen gehanteerd. Deze modellen zijn duidelijk, gestructureerd en geven houvast. Maar ze vertrekken bijna allemaal vanuit een lineair, planbaar wereldbeeld.
Daar wringt vandaag het schoentje.
Organisaties bevinden zich steeds minder in contexten waar verandering een afgebakend project is met een begin en een einde. In plaats daarvan zien we een constante stroom aan aanpassingen, experimenten, nieuwe strategieën en culturele verschuivingen.
De klassieke aanpak faalt vaak omdat:
-
de tijdspanne te lang is: de realiteit verandert sneller dan het plan.
-
de verandering top-down blijft: onvoldoende gedragen door teams.
-
het gedrag van mensen onderschat wordt: verandering zit zelden in processen, maar in gewoontegedrag.
De evolutie: van lineair naar adaptief
De shift die we de voorbije jaren zagen, is die van verandering als project naar verandering als capability. Dat betekent: niet langer één grote implementatie, maar eerder een continue vaardigheid om te kunnen inspelen op wat komt.
We zien in de praktijk een duidelijke verschuiving naar aanpakken die:
-
meer iteratief en wendbaar zijn (zoals agile change en lean change)
-
sterk inzetten op co-creatie en betrokkenheid
-
het gedrag van mensen centraal stellen, eerder dan alleen structuren of systemen
-
niet vertrekken vanuit een ‘gap’ maar vanuit een gewenste toekomst
Een goed voorbeeld is het gebruik van design thinking in change projecten. Niet als hype, maar als een manier om verandering mensgericht aan te pakken: experimenterend, samen met gebruikers, en gericht op waardecreatie.
Ook agile change (niet te verwarren met werken in sprints) biedt meer dan een methode. Het gaat om het vermogen van een organisatie om veranderingen klein, snel en leergericht aan te pakken. En dat vraagt andere competenties van leiderschap, HR en teams.
Wat maakt een change aanpak future-proof?
Future-proof change is geen model dat je volgt, maar een manier van kijken en handelen. De aanpakken die duurzaam relevant blijven, delen een aantal kenmerken:
-
Ze zijn contextgevoelig: geen one-size-fits-all, maar afgestemd op de maturiteit, cultuur en dynamiek van de organisatie.
-
Ze zijn mensgericht: ze vertrekken vanuit gedrag, motivatie en drijfveren.
-
Ze zijn ontwikkelend: niet alleen gericht op uitkomst, maar op het bouwen van change capaciteit in het systeem.
-
Ze zijn experimenteel en iteratief: leren staat centraal, niet het perfect uitvoeren van een plan.
Wie vandaag inzet op verandering, doet er goed aan om niet blind te kiezen voor een methode, maar om na te denken over de onderliggende principes. Wat werkt in jouw context? Hoeveel wendbaarheid is er nodig? Wat vraagt dit van leiderschap, van teams, van communicatie?
De toekomst van change management ligt niet in het kiezen van de nieuwste methode, maar in het vermogen om verandering zelf opnieuw te ontwerpen. Niet als lineair proces, maar als adaptieve praktijk. Organisaties die dat omarmen, zijn beter gewapend om relevant te blijven in een wereld die nooit stilstaat.
Stay connected with news and updates!
Stay updated with the latest insights and stories on change design:Ā subscribe to our newsletter and never miss an update!Ā Don't worry, your information will not be shared.
We hate SPAM. We will never sell your information, for any reason.
